Ga naar de inhoud

Blog: Mindgrow Coaching & Training

Dit is hoe familieopstellingen de onzichtbare patronen in jouw familie kan ontrafelen en je nieuwe inzichten kan geven

Familieopstellingen is een interessante manier om te ontdekken wat jouw plek is in je familie en hoe dat jouw gedrag en gevoel beïnvloedt. Door hier bewust van te worden krijg je inzicht in interne processen en belemmeringen, wat je kan helpen om hier los van te komen. Coach en Wendy-expert Eva Walgemoet vertelt hoe familieopstellingen werkt en wat je eraan kunt hebben. 

‘Interessant, zo’n familieopstelling, maar wat kan ik nou verwachten tijdens zo’n sessie en wat kan het mij opleveren?’, is een vraag die ik regelmatig krijg. ‘Heel veel!’, is dan mijn antwoord.

Het doel van een familieopstelling is om symptomen en onbewuste dynamieken zichtbaar te maken. Het is een manier om inzicht te krijgen in jouw eigen plek binnen jouw familiesysteem en de verhouding met anderen in dat systeem. Het leert je waar belemmeringen zitten en waarom je steeds vervalt in bepaald gedrag wat je ontwikkeling en groei tegen kan houden. Je krijgt inzicht in interne processen.

Een familieopstelling kan gedaan worden met representanten (inzet van personen) of met materialen. Zelf maak ik tijdens de sessies gebruik van houten poppetjes. Op deze manier blijft het proces geheel bij jou en ben je niet afhankelijk van andere personen en wat zij zeggen. Een sessie bij mij in de praktijk duurt ongeveer 2 uur. Mijn praktijk is een boshuisje dat uitkijkt over de bosheuvels. Sessies doe ik vaak onder de grote veranda als het weer dit toelaat. Zo geniet je van de vogelgeluiden, de rust, heerlijke boslucht en kan je zelfs eekhoorntjes en andere dieren voorbij zien komen.

Familiesysteem

Ik werk vanuit de gedachte dat jouw familie neergezet kan worden als een fontein (ongeveer volgens de methode zoals auteur Els van Steijn dit bedacht). Je werkt vanuit ‘waterbakken’: een kleine bak bovenin van je voorouders, daaronder de bak van je opa’s en oma’s, gevolgd door de bak van je ouders. Onder de bak van je ouders komen jij en je eventuele broers en/of zussen (halfbroers- en zussen horen hier ook bij, stiefbroers- en zussen niet). De volgorde hierin is ook van belang; de oudste komt rechts te staan, de jongste links. En onder jou komen weer jouw eventuele kinderen en die van je eventuele (half)broers/zussen. Stel dat zij alweer kinderen hebben gekregen, dan komt daar weer een bak onder. Ook je huidige partner en ex-partners horen bij jouw familiesysteem. Ooms en tantes, neefjes en nichtjes en meer familieleden kunnen ook toegevoegd worden aan de opstelling als we denken dat zij een belangrijke rol spelen binnen jouw familiesysteem.

Belangrijke noot: Zijn er miskramen, vroeggeboortes, doodgeboren kindjes en/of abortussen geweest binnen de familie? Iedereen hoort erbij binnen het familiesysteem, dus ook deze kinderen krijgen een vaste plek (als voorbeeld: heeft je moeder een miskraam gehad voordat ze jou kreeg, dan komt dit poppetje op de plek rechts van jou te staan).

Helende emoties

‘Acceptatie, erkenning en loslaten’ zijn belangrijke woorden tijdens de opstelling. Accepteren wat is, het probleem erkennen en loslaten wat niet van jou is. Natuurlijk komen er ook emoties aan bod. Groot verschil zit er tussen primaire en secundaire emoties. Primaire emoties zijn heftig! Dit kan het gevoel veroorzaken dat je bijna ‘stuk gaat’ van binnen. Boosheid, verdriet, angst, teleurstelling en bijvoorbeeld schuldgevoelens kunnen hierbij vrijkomen. Dit meest heftige gevoel duurt (gelukkig!) tussen de 10 seconden en maximaal 2 minuten. Dat is vaak een eyeopener. Maximaal 2 minuten dat verscheurende gevoel aangaan klinkt beter dan dagen in bed liggen en je ellendig voelen. Deze emoties zijn helend, ze zorgen ervoor dat je aan het verwerken bent.

Secundaire emoties daarentegen zijn wat oppervlakkiger en niet helend. Ze blijven terugkomen en ‘zeuren’. Minder heftig, maar ze helpen je dus niet verder. Let wel: het is vaak geen ‘onwil’ als mensen niet bij de primaire emoties komen, maar met name ‘onmacht’. Het is soms te heftig om erbij te komen. Probeer dit dus niet te veroordelen.

Houten poppetjes

Tijdens de opstellingssessie plaats je de houten poppetjes op de plek van jouw familieleden, vertel je aan mij wie deze persoon is die je neerzet en wat er voor gedachte bij je naar boven komt bij die persoon. Vaak zie je dat bepaalde patronen (meestal onbewust) doorgegeven worden van generatie op generatie. Aan jou de taak om je hiervan bewust te worden en dit patroon te doorbreken. Deze patronen geef je meestal (onbewust) door aan je eigen kinderen. Vaak een reden voor mensen om een familieopstelling te gaan doen. Ik zie tijdens een sessie al snel waar de ‘struikelblokken’ en ‘trauma’s’ zitten (bedenk hierbij dat trauma een heftig woord is, maar dit is wel wat het is. De letterlijke betekenis van een trauma is dat je zenuwstelsel overprikkeld is en dit kan al bij kleine situaties gebeuren). Sta jij op de juiste plek binnen de fontein -dus in de ‘kindbak’, onder je ouders en ook op de goede plek wat betreft je eventuele broers en zussen- dan zal de fontein stromen en zal het je makkelijker afgaan in het leven.

Jij bent 50% je vader en 50% je moeder. Wat voor invloed kan deze band hebben op hoe jij in het leven staat? Acceptatie hiervan is al stap 1. Probeer ervan uit te gaan Dit dat je ouders gedaan hebben wat in hun macht lag tijdens jouw opvoeding. Hoe je er ook over denkt, wat je er ook van vindt, als je dit niet kunt accepteren, dan zal je jezelf systemisch in de bak boven je ouders zetten. Je ‘veroordeelt’ hoe zij het gedaan hebben. Op die manier zorg je ervoor dat je hard moet werken om nog iets van de ‘stroming’ mee te krijgen en zal het je niet gemakkelijk gaan in het leven. Weer terugkomen op jouw plek is dan ook het belangrijkste doel tijdens een familieopstelling.

Familieopstellingen

Over Eva Walgemoet

Na de middelbare school ben ik gestart op de HEAO, in het bedrijfsleven terecht gekomen, maar uiteindelijk op de plek gekomen waar mijn hart ligt, het coachen van kinderen en volwassenen. Ik heb 14 jaar in het speciaal onderwijs voor de klas gestaan en gewerkt met kinderen met verschillende diagnoses (zoals bijvoorbeeld ADHD, Autistisch spectrum stoornissen, HSP, met name gericht op moeilijk verstaanbaar gedrag). Dit variërend van de kleuterklas tot aan de examenklassen van het VMBO. Het mooist vind ik om ‘het gedrag achter het gedrag’ te vinden. Het gedrag wat voor anderen ‘moeilijk verstaanbaar’ is, vind ik juist enorm interessant, zowel bij kinderen als volwassenen. Wat maakt dat iemand bepaald gedrag laat zien en hoe kunnen we handvatten geven om jezelf te kunnen en durven laten zien? 

Podcast

The Real ME

mindgrow-favicon